Tổng quan về lộ trình học lập trình bậc trung học phổ thông từ 15-18 tuổi

1. Lộ trình học tập cho học sinh trung học cơ sở khám phá môn lập trình

1.1. Ý nghĩa, tầm quan trọng của việc học lập trình với lứa tuổi trung học phổ thông

Trong thời đại 4.0 ngày càng phát triển, công nghệ không chỉ là một phần của cuộc sống hàng ngày mà còn là “chìa khóa” định hình nghề nghiệp trong tương lai.

Ở độ tuổi này trung học phổ thông, việc tiếp cận với lập trình giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy logic, khả năng phân tích vấn đề và xây dựng giải pháp. Lập trình không đơn giản là việc học một ngôn ngữ mới mà còn là quá trình rèn luyện sự kiên nhẫn, sự sáng tạo và tinh thần đội nhóm thông qua việc làm dự án chung.

Bên cạnh đó, lập trình là “chìa khoá” mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp trong tương lai, đặc biệt trong thời kỳ mà công nghệ ngày càng chiếm vai trò quan trọng. Việc tiếp cận lập trình ở lứa tuổi trung học phổ thông giúp học sinh đặt nền móng công nghệ cũng như tạo bước đệm thuận lợi cho việc theo đuổi ngành công nghệ thông tin trong tương lai.

1.2. Lộ trình học lập trình online cho học sinh 15-18 tuổi

1.2.1. Lộ trình học lập trình Python 

Khóa học lập trình Python online dành cho học sinh từ 12-18 tuổi bao gồm 6 cấp độ, giúp học sinh trang bị kiến thức lập trình theo chuẩn Bộ Giáo dục - Đào tạo, đồng thời bồi đắp các kỹ năng để sẵn sàng trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp.

Sau khóa học, học sinh ứng dụng các kiến thức được để làm ra các ứng dụng, phần mềm đơn giản phục vụ cho cuộc sống.

1.2.2. Lộ trình học lập trình Web

Khóa học Lập trình Web online dành cho học sinh từ 14-18 tuổi bao gồm 3 cấp độ, giúp học sinh trang bị kiến thức cơ bản để xây dựng nên một website hoàn thiện từ Front-end đến Back-end.

Sau khóa học, học sinh ứng dụng các kiến thức được học để tạo ra website đơn giản ứng dụng vào cuộc sống.

2. Tiếp cận lập trình chuyên nghiệp: Khóa học lập trình Python 

Theo khảo sát của Stack Overflow (nền tảng hỏi đáp trực tuyến dành cho lập trình viên) 2020 và 2021, Python là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất thế giới (chiếm 48,24%).

Có đến 87% các chuyên gia dữ liệu thường sử dụng Python trong công việc hàng ngày; 29,9% các tìm kiếm hướng dẫn lập trình trên Google về Python. Và con số này có xu hướng tăng 4,1% năm (tăng cao nhất trong các ngôn ngữ lập trình).

Tại Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo điều chỉnh nội dung dạy học môn Tin học đối với bậc THCS và THPT. Theo đó, ngôn ngữ Pascal sẽ bị loại bỏ khỏi chương trình Tin học phổ thông vì lạc hậu, không còn phổ biến từ năm học 2020 - 2021. Thay vào đó, là các ngôn ngữ lập trình có tính cập nhật, hiện đại, và phổ biến trong chương trình phổ thông ở nhiều nước như Python, C, C++…

2.1. Giới thiệu khóa học lập trình Python 

Khóa học lập trình Python chuyên nghiệp tại ICANTECH dành cho học sinh từ 12-18 tuổi gồm 6 cấp độ từ cơ bản đến nâng cao giúp học sinh trang bị kiến thức lập trình theo chuẩn Bộ Giáo dục - Đào tạo, đồng thời bồi đắp các kỹ năng để sẵn sàng trở thành một lập trình viên chuyên nghiệp.

Khóa học giúp học sinh làm quen và nắm được các kiến thức cơ bản trên nền tảng Replit (Nền tảng trực tuyến cho phép người dùng viết, chạy, chia sẻ code theo tiêu chuẩn Mỹ) như cú pháp, câu lệnh lặp, biến số… đến những kiến thức nâng cao như quản lý dữ liệu và ứng dụng trong cuộc sống để phát triển phần mềm đơn giản.

Khóa học lập trình Python Chuyên nghiệp 1: 

• Làm quen với ngôn ngữ lập trình Python
• Học các kiến thức cơ bản của lập trình Python
• Lập trình hơn 11 dự án

Khóa học lập trình Python Chuyên nghiệp 2: 

• Học các kiến thức nâng cao của lập trình Python
• Biết cách sử dụng thư viện hỗ trợ tính toán
• Luyện tập với 50 bài tập lập trình

Khóa học lập trình Python Chuyên nghiệp 3: 

• Học các kiến thức nâng cao của lập trình Python
• Biết cách sử dụng thư viện hỗ trợ tính toán
• Luyện tập với 50 bài tập lập trình

Khóa học lập trình Python Chuyên nghiệp 4: 

• Học các kiến thức cơ bản về hướng đối tượng
• Lập trình trang web cơ bản với thư viện Streamlit
• Lập trình 3 trang web bằng thư viện Streamlit

Khóa học lập trình Python Chuyên nghiệp 5: 

• Học các kiến thức về phân tích dữ liệu
• Tiếp cận các kiến thức về trí tuệ nhân tạo
• Lập trình web hiển thị dữ liệu

Khóa học lập trình Python Chuyên nghiệp 6:

• Học được quy trình phát triển phần mềm
• Thành thạo các kiến thức lập trình Python
• Thực hành làm dự án

Mỗi buổi học lập trình Python trên nền tảng Replit tại ICANTECH sẽ diễn ra trong vòng 90 phút thời lượng 1 tuần/buổi thông qua nền tảng trực tuyến Zoom. 

Thực tế, việc học lập trình Python trực tuyến tại ICANTECH không chỉ mang lại sự thuận tiện về thời gian di chuyển mà còn tận dụng tài nguyên trực tuyến phong phú. Học viên tương tác trực tuyến với giáo viên, nhận được phản hồi và giải đáp về các thắc mắc trong buổi học. Điều này giúp các bạn nắm chắc và ứng dụng các kiến thức được học vào thực tế, đồng thời phát triển kỹ năng lập trình Python hiệu quả.

Trong suốt thời gian tham gia khóa học Lập trình Python trên nền tảng Replit, các bạn học sinh được tiếp cận với các kiến thức và kỹ năng như:

Kiến thức: 

- Học kiến thức bám sát với chuẩn CSTA (Hiệp hội Giáo viên ngành Khoa học Máy tính) của Mỹ

- Kiến thức về lập trình đáp ứng 17 chuẩn về chủ đề giải thuật và lập trình theo chuẩn CSTA

- Lập trình hơn 20 dự án và hơn 100 bài tập ôn tập kiến thức

Kỹ năng: 

- Rèn luyện và phát triển 8 kỹ năng trong nhóm IT Technical Skill

- Phát huy trí tưởng tượng đa dạng, sáng tạo

- Rèn luyện các kỹ năng mềm quan trọng như: Kỹ năng lắng nghe, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng quản lí thời gian, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng phân tích và chia nhỏ dự án, kỹ năng đưa ra quyết định

2.2. Sản phẩm lập trình Python của học sinh ICANTECH

Sau khóa học lập trình tại ICANTECH, học viên lớp lập trình Python đã lập trình tên siêu sao bóng đá Cristiano Ronaldo. Cùng xem sản phẩm của các bạn trong video dưới đây nhé!

2.3. Hướng dẫn chi tiết lập trình game Python

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết cách lập trình game Python:

Hướng dẫn chi tiết cách lập trình game Tic Tac Toe trong Python 

Hướng dẫn cách lập trình game Flappy Bird bằng Python

Hướng dẫn code Python game rắn săn mồi với 8 bước đơn giản

Hướng dẫn code game cờ vua bằng Python cực kì đơn giản

3. Tiếp cận lập trình chuyên nghiệp: Khóa học lập trình Web

Theo báo cáo của TopDev năm 2023, nhu cầu nhân lực thị trường IT Việt Nam vẫn sẽ thiếu hụt từ 150.000-200.000 lập trình viên/kỹ sư hằng năm. Đa số các nhà tuyển dụng đang tìm kiếm các lập trình viên Back-end, lập trình viên Full-stack và Front-end.

Theo báo cáo từ Vietnam IT Market Report 2023 - Vietnam Tech Talents Report, mức lương lập trình viên ở vị trí junior dao động trong khoảng từ 600-1.000 USD, vị trí middle dao động từ 1.000-1.500 USD và vị trí senior dao động từ 1.100-2.000 USD.

Những số liệu thống kê trên không chỉ là thách thức cho thị trường lao động IT nói chung, doanh nghiệp nói riêng mà còn là cơ hội cho những người muốn theo đuổi ngành công nghệ thông tin trong tương lai, đặc biệt là học sinh định hướng theo đuổi ngành lập trình ngay từ cấp 3.

3.1. Giới thiệu khóa học lập trình Web

Khóa học Lập trình Web tại ICANTECH dành cho học sinh từ 14-18 tuổi gồm 3 cấp độ từ cơ bản đến nâng cao giúp học sinh trang bị kiến thức cơ bản để xây dựng nên một website hoàn thiện từ Front-end đến Back-end.

Bên cạnh đó, trong thời gian học các bạn làm quen với ngôn ngữ để tạo ra trang web: Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản HTML, ngôn ngữ định kiểu theo tầng CSS cũng như nắm được các kiến thức phổ biến nhất về ngôn ngữ lập trình Javascript để tạo ra website đơn giản ứng dụng vào cuộc sống.

Khóa học lập trình Web 1:

• Làm quen với ngôn ngữ tạo ra trang Web
• Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản HTML
• Ngôn ngữ định kiểu theo tầng CSS

Khóa học lập trình Web 2:

• Làm quen với ngôn ngữ để tạo ra trang Web
• Ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản HTML
• Ngôn ngữ định kiểu theo tầng CSS

Khóa học lập trình Web 3:

• Nắm được kiến thức phổ biến nhất về ngôn ngữ lập trình Javascript

Mỗi buổi học lập trình Web tại ICANTECH sẽ diễn ra trong vòng 90 phút thời lượng 1 tuần/buổi thông qua nền tảng trực tuyến Zoom. 

Kiến thức:

• Nắm được các kiến thức phổ biến trong lập trình Web
• Giúp học sinh tự tạo cho mình các trang Web sinh động, đẹp mắt và có khả năng ứng dụng vào công việc học tập
• Lập trình, sáng tạo các trang web theo chủ đề được gợi ý

Kỹ năng:

•  Communication (Giao tiếp): Trao đổi về kiến thức và dự án trong từng buổi học
•  Listening (Nghe): Lắng nghe và chọn lọc kiến thức trong từng buổi học
•  Time management (Quản lý thời gian): Quản lý thời gian theo tiến độ phát triển dự án
•  Decision making (Đưa ra quyết định): Lựa chọn ý tưởng cho dự án trong khóa học
•  Problem solving (Xử lý tình huống): Kỹ năng giải quyết vấn đề giúp xác định nguồn gốc của vấn đề và tìm ra giải pháp phù hợp
•  Project management (Quản lý dự án): Lập kế hoạch phát triển và quản lý quy trình dự án

3.2. Sản phẩm lập trình Web của học sinh ICANTECH

Sau khóa học, 100% học sinh tự tin lập trình sản phẩm website đơn giản, được định hướng lộ trình trở thành lập trình viên chuyên nghiệp bởi đội ngũ giáo viên có background công nghệ, được đào tạo nghiệp vụ sư phạm và kỹ năng mềm.

Sau khóa học lập trình web, học sinh tạo ra một số sản phẩm trang web như:

Trang web nhân vật lịch sử (khoá Web 1): Hiển thị thông tin các nhân vật lịch sử, không có tác vụ nhập hay trả thông tin.

Trang web máy tính tuổi (khoá Web 2): Nhập các thông tin lên web và trả về thông báo sau khi xử lí các dữ liệu.

Trang web bán hàng (khoá Web 3): Hiển thị các thông tin cơ bản, giúp người dùng có thể tương tác với web qua việc tìm kiếm, thêm sản phẩm vào giỏ hàng cũng như thao tác chuyển trang thông tin.

4. Cuộc thi lập trình dành cho bậc trung học cơ sở

4.1. Cuộc thi lập trình HKICO 

HKICO là cuộc thi lập trình được thành lập và tổ chức bởi Trung tâm Giáo dục Vô địch Olympic Hong Kong. Kỳ thi Olympic Tin học Quốc tế HKICO (HongKong International Computational Olympiad) là một trong những sân chơi công nghệ mà học sinh đam mê CNTT nhất định không được bỏ qua.

HKICO truyền cảm hứng khám phá các ngôn ngữ lập trình, hướng tới phát triển các kỹ năng giải quyết vấn đề và các khái niệm Khoa học tin học, bao gồm khả năng phân loại và đơn giản hóa các công việc phức tạp, thiết kế thuật toán, tổng quát hóa và trừu tượng hóa các đối tượng cho học sinh từ bậc Tiểu học đến THPT.

Tham khảo thông tin về HIKICO tại đây: Link

4.2. Hội thi Tin học trẻ

Hội thi Tin học trẻ là kỳ thi thường niên dành cho học sinh các cấp, được tổ chức bởi Ban Bí thư Trung ương Đoàn. Các bạn thí sinh tham dự sẽ lần lượt vượt qua kì thi ở vòng cơ sở (trường, xã, huyện…), tỉnh/ thành phố, miền và cuối cùng là vòng quốc gia.

Điểm đặc biệt của cuộc thi này là có tới 4 bảng thi (A, B, C, D) với 2 nội dung khác nhau: thi kỹ năng và thi sản phẩm sáng tạo. Từ cuộc thi này, nhiều tài năng tin học trẻ đã được khai phá và giờ đã trở thành những chuyên gia công nghệ hàng đầu của Việt Nam đó.

Tham khảo thông tin về hội thi Tin học trẻ tại đây: Link 

4.3. Olympic Tin học toàn quốc

Olympic Tin học toàn quốc hay cuộc thi HSG Quốc gia môn Tin học là kỳ thi dành riêng cho các bạn học sinh THPT đã vượt qua các vòng HSG Tin học ở huyện, tỉnh trước đó. Đây được coi là kỳ thi thách thức nhất nhưng cũng mang lại cơ hội nhất về kiến thức lập trình bậc phổ thông bởi nếu đạt giải cao, bạn sẽ được tuyển thẳng vào đại học hay tham gia kì thi Olympic Tin học quốc tế (IOI).

5. Kết luận

Việc tiếp cận với lập trình ngay từ bậc trung học phổ thông giúp học sinh từng bước tìm hiểu, áp dụng các kiến thức vào thực hiện các dự án thực tế; từ đó xây dựng portfolio cá nhân, tìm ra đam mê cũng như sở thích trong lập để định hình rõ hơn về nghề nghiệp trong tương lai.

Bên cạnh đó, một trong những lý do học sinh nên học lập trình từ bậc trung học phổ thông là xác định liệu bản thân có thực sự phù hợp với ngành này hay không thay vì đi theo trào lưu số đông. Tham gia các khóa học lập trình trực tuyến là cách trải nghiệm thực tế để làm quen với các khái niệm, thực hành dự án thực tế giúp hiểu rõ hơn về công việc hàng ngày của một lập trình viên.

Tiếp cận với lập trình từ bậc trung học phổ thông không chỉ mở ra cánh cửa nghề nghiệp trong tương lai và còn trang bị nền tảng công nghệ vững chắc, và những kĩ năng ưu việt để các bạn sẵn sàng trở thành một "Công dân thời đại 4.0".

Tại ICANTECH, giáo trình được thiết kế chuẩn CSTA của Hiệp hội Giáo viên khoa học máy tính Hoa Kỳ và tương thích với định hướng bộ Giáo dục & Đào tạo. Các lớp học tại đây được triển khai theo mô hình trực tuyến với sĩ số nhỏ giúp các thầy cô tối ưu khả năng tương tác cũng như sát sao đến từng học sinh.

Bên cạnh đó, trong suốt quá trình học tại ICANTECH, học sinh có cơ hội giao lưu, cọ xát với các lập trình viên nhí trên khắp cả nước và tham gia các cuộc thi, hoạt động thú vị tại sân chơi lập trình ICANTECH Club.

ICANTECH là thương hiệu đào tạo công nghệ và lập trình trực tuyến của Galaxy Education - đơn vị chủ quản thương hiệu HOCMAI. ICANTECH hướng đến đối tượng học từ 6-18 tuổi với các chương trình đào tạo công nghệ và lập trình được thiết kế tối ưu cho việc dạy và học trực tuyến.

Theo cuộc khảo sát đánh giá của khách hàng với thương hiệu ICANTECH, 90% phụ huynh đánh giá mức độ hài lòng với thương hiệu ICANTECH từ 8 điểm trở lên; 87% phụ huynh được khảo sát cho biết quan sát thấy con hào hứng với bộ môn lập trình tại ICANTECH; 93% phụ huynh có dự định đầu tư cho con học lập trình từ 3-5 năm tới.

Nguồn ảnh: ICANTECH.